Κύρια χαρακτηριστικά της εποχής αυτής στην Ελλάδα.
• Πληθυσμιακή εξάπλωση σε περιοχές του Αιγαίου. Αλλαγή στον τρόπο οργάνωσης της οικονομίας, της παραγωγής της τροφής. Έχουμε πολύ πιο πυκνή κατοίκηση σε νησιά, σε ορεινές και ημιορεινές περιοχές (Αγία Ειρήνη Κέας, Κεφάλα Κέας, Νάξο, Λαύριο, Στρόφιλας στην Άνδρο, Ζάγανη στα Σπάτα).
•Ανάπτυξη παραθαλάσσιων θέσεων. Σημαντική η θαλάσσια μετακίνηση, η κοινωνική αξία των ταξιδιών, το κύρος και ο πλούτος που κερδίζεται από τα ταξίδια.
•Εμφάνιση μεταλλουργίας. Αποδοτικότερα εργαλεία, ανθεκτικά όπλα, μακρινά ταξίδια για την απόκτηση μετάλλων, τεχνική εξειδίκευση εργασίας, πολύπλοκες κοινωνικές σχέσεις. Για πρώτη φορά στην ανθρώπινη ιστορία μια πρώτη ύλη έχει υλική αξία, η οποία δεν χάνεται ποτέ. Ο υλικός πλούτος είναι φορητός, αποθηκεύεται και επιδεικνύεται. Το μέταλλο θεωρείται κριτήριο πλούτου. Μεταλλουργοί και τεχνίτες (κλίβανος, χύτευση, καλούπια, σφυρηλατήσεις).
• Ατομικές ταφές με κτερίσματα. Τον νεκρό συνοδεύουν δώρα, μεταλλικά αντικείμενα, αγγεία, κοσμήματα. Υποδηλώνεται η κοινωνική θέση του, το κύρος του, η δύναμή του, η ταυτότητά του.
4000 έως 3200 π.Χ. 
Η καλλιέργεια ελιάς και αμπελιού αλλάζει τα δεδομένα. 
• Η μεσογειακή πολυκαλλιέργεια έχει πολλαπλά οφέλη. Διαμορφώνει τις κοινωνικές εξελίξεις της περιόδου (η κανάτα δείχνει σερβίρισμα σε εκδηλώσεις).
ΒΑ Αιγαίο
Κατανομή οικισμών: όλοι οι μεγάλοι και σημαντικοί οικισμοί που ακμάζουν βρίσκονται δίπλα στη θάλασσα (Χίος, Λήμνος, Σάμος, τα παράλια του ανατολικού αιγαίου)
•Τροία: ξεκινά να αναπτύσσεται την 3η χιλιετία ως μια μεγάλη πόλη. Ισχυρά τείχη, μέγαρα, ράμπες ανόδου, μνημειώδη κτίρια, και έξω από την οχυρωμένη ακρόπολη υπάρχει οικισμός, στον οποίο ζουν άνθρωποι χωρίς κάποια κοινωνική θέση.    
•Λήμνος, Πολιόχνη: οικισμός με αστικά χαρακτηριστικά (δρόμους, νησίδες, τείχη, δημόσια κτήρια, βουλευτήριο, πηγάδια στο κέντρο των πλατειών, δημόσιο νερό).
•Λέσβος, Θερμή / αρχαίες Κλαζομενές και άλλες θέσεις. Οι μεγάλες πόλεις βασίζουν την ακμή τους στη γεωγραφική τους θέση. Βρίσκονται σε στρατηγικά σημεία για τις θαλάσσιες μετακινήσεις.
Κυκλάδες: μικρά φτωχικά νησιά, μικρές κοινότητες, μικρές καλλιεργήσιμες εκτάσεις για τους γεωκτηνοτρόφους. Αναπτύσσονται οικισμοί γιατί:
•Βρίσκονται στο κέντρο του Αιγαίου και ελέγχουν τη ναυσιπλοΐα. 
•Υπάρχουν μετάλλα στα νησιά.
•Αναπτύσσονται λόγω θαλάσσιων ταξιδιών
2900 π.Χ.
Ηπειρωτική Ελλάδα
Λέρνα / Αργολίδα: σπουδαίος οικισμός, αρχίζει η αστικοποίηση, σύστημα διοίκησης που βασίζεται στη σφραγιδογλυφία. Μνημειώδη κτήρια με διαδρόμους.

«Γνωρίζοντας την ιστορία μας: από το big bang προς την ιστορία της Ευρώπης»
Επιστημονική επιμέλεια: Ελένη Μαντζουράνη, καθηγήτρια Προϊστορικής Αρχαιολογίας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Με τους καθηγητές:
Κώστα Κοπανιά, επίκουρο καθηγητή στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Γιάννη Παπαδάτο, αναπληρωτή καθηγητή Προϊστορικής Αρχαιολογίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό  Πανεπιστήμιο Αθηνών.

To ιστορικό ντοκιμαντέρ του ΣΚΑΪ 100.3
Kάθε Κυριακή στις 9 το πρωί.

ΣΚΑΪ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ